Dužina oporavka i posljedice koje se javljaju kod pacijenata koji su preležali kovid-19 infekciju najviše zavise od težine same bolesti i veoma su raznolike – od malaksalosti i brzog zamaranja, preko šetajućeg bola u grudima i stalnog kašljucanja do promjena na plućima.
Još se pouzdano ne zna s kakvim se sve posljedicama po zdravlje suočavaju svi oni koji su uspjeli da se izbore sa kovid-19 infekcijom. Ono što je zasad sigurno jeste da je spisak tih posljedica sve duži. Oporavak traje od sedam dana do nekoliko mjeseci i zavisi od težine same bolesti i opšteg zdravstvenog stanja svakog pacijenta.
Podaci iz Studije simptoma, koja je obradila podatke iz SAD-a, Velike Britanije i Švedske, ukazuje da se veoma sporo oporavlja između deset i petnaest posto obolelih, uključujući i neke blage slučajeve. Kako pandemija traje tek nešto više od pola godine, niko sa sigurnošću ne može da kaže koliko će takvi simptomi da potraju i može li kovid da izazove i neke hronične bolesti.
Na koje posljedice se najčešće žele pacijenti iz Srbije koji su preležali kovid-19 infekciju, pitali su prim. dr sci. med. Tatjanu Radosavljević, koja se s njima svakodnevno susreće u svojoj ordinaciji, piše “Žena“.
I pritisak skače, ali zbog stresa
– Pacijenti koji su preležali kovid -19 infekciju imaju određeni period oporavka. Dužina oporavka i posljedice koje se javljaju zavise umnogome od težine same bolesti. Pacijenti s lakšim oblicima bolesti uglavnom se žale na produženu malaksalost sličnu osjećaju hroničnog umora koja ne traje dugo, a ponekad i na šetajuće bolove u grudnom košu, iako je nalaz na plućima uredan.
Pacijenti s težim oblicima bolesti, kaže doktorka, mogu imati produženi period rekonvalescencije sa izraženom malaksalošću, zamaranjem, bolovima u vidu pritiska u grudima, povremenim kašljucanjem i potrebom da stalno pročiste grlo.
– Ponekad se javlja i povišeni krvni pritisak i problemi s želucem, koji se prije mogu pripisati stresu koji prati sama pojava bolesti i neizvjesnost zbog njenog ishoda. Kod njih je neophodna kontrola krvne slike i CRP-a, a ponekad i detaljna kardiološka kontola, kao i kontrola kod pulmologa.
Najteži pacijenti se najduže oporavljaju
Nažalost, kaže navodi sagovornica, kod pacijenata koji su imali teške forme bolesti, sa obostranim upalama pluća, ili su pak bili na respiratoru, period oporavka traje najduže, i oni treba da budu praćeni detaljno i duži vremenski period.
– Savjetuje se da se kod njih ponovi CT pluća kada bolest prođe, nakon tri mjeseca, i da se uporede ti nalazi da bi se vidjelo da li zaostaju tzv. sekvele ili posledice u plućima. Ovakvi pacijenti zahtjevaju praćenje pulmologa od najmanje godinu dana, pa i duže – ističe doktorka.
Od pojave pandemije, kaže, proteklo je malo vremena da bi stručnjaci mogli da predvide da li će se uslijed kovida-19 javiti promjene u plućima u vidu tzv. fibroze pluća, bolesti gdje se plemenito plućno tkivo zamijenjuje vezivom, što je jako teška bolest.
– Međutim, ovaj termin se često miješa s terminom koji označava prisustvo ožiljaka u plućima, a to su pleuralne priraslice ili fibrozne trake u plućima, koje su samo znak da ste imali upalu pluća i nisu specifične samo za kovid-19 – kaže doktorka.
Njeno iskustvo s pacijentima koji su bili na respiratorima zbog H1N1 gripa pokazuje da su se skoro sve promjene na plućima potpuno povlačile u roku od 12 do 18 mjeseci.
– Šta će se dešavati s kovid -19 pacijentima, pokazat će vrijeme. Prve ozbiljnije studije zasnovane na dokazima ne mogu se očekivati prije prve polovina 2021.
Doktorka Radosavljević savjetuje pacijente koji se oporavljaju od kovida da uzimaju vitaminsku terapiju, dosta tečnosti, da krenu u lagane šetnje i da rade lakše vježbe disanja, prenosi “Žena“.
