-Sleep apnea je bolest kod koje u toku spavanja dolazi do povremenog blokiranja protoka zraka kroz dišne puteve, što dovodi do smanjenja ili potpunog prekida disanja. Ovo stanje je puno češće nego što se misli, a javlja se kod 3-7% stanovništva. Većina ljudi koji imaju ovu bolest nisu je svjesni, upozorava dr. Delić.
Postoje dva osnovna mehanizma nastanka sleep apneje:
Opstruktivna: kod ovog oblika bolesti, koji je i najčešći, dolazi do suženja ili začepljenja dišnih puteva radi neke mehaničke smetnje, kao što je opuštanje mišića grla, uvećanje krajnika, masne naslage u vratu, akromegalija itd. Također, ovaj oblik bolesti se javlja i kod srčanih i bubrežnih bolesnika, piše “Avaz“.
Centralna: nastaje zato što mozak ne šalje odgovarajuće impulse mišićima koji učestvuju u disanju. Ovaj oblik se javlja kod osoba sa neurološkim oboljenjima (npr. nakon moždanog udara, kod miastenije gravis), ali i kod osoba sa hipotireozom (oslabljenom funkcijom štitne žlijezde).
Osjećaj gušenja
-Sleep apnea se može javiti u bilo kojoj životnoj dobi, ali sa starenjem postaje sve češća. Također, više se javlja kod pušača, osoba koje knzumiraju alkohol, gojaznih osoba, te muškaraca. Najčešći simptomi ove bolesti su: glasno hrkanje; povremeni prekid disanja tokom spavanja, koje obično prvo uoči bračni partner; naglo buđenje sa osjećajem gušenja; suha usta i bol u grlu nakon buđenja; jutarnje glavobolje; osjećaj nedovoljne naspavnosti i hronični umor. Ukoliko imate neki od ovih simptoma, uzmite u obzir da možete imati sleep apneju, i porazgovarajte o svom problemu s ljekarom, objašnjava dr. Delić.
Sleep apnea, osim što stvara neugodnosti i hronični osjećaj umora, ometa i normalan san ukućana. Uz sve to, ova bolest može imati i ozbiljne komplikacije i posljedice po zdravlje. Naime, čitav niz bolesti javlja se češće kod osoba koje imaju sleep apneju: astma; fibrilacija atrija; bolesti srca i krvnih žila, uključujući visok pritisak, srčano zatajenje, srčani i moždani udar; bolesti oka (glaukom), dijabetes tip 2; smetnje u trudnoći (gestacijski dijabetes i gestacijska hipertenzija); poremećaj funcije jetre; čak i neki oblici karcinoma (gušterače, bubrega, kože).
Zbog toga, kaže dr. Adnan Delić, kod dijagnoza sleep apneje važno je biti svjestan da je ovaj problem čest, i bitno je prepoznati pacijente koji bi mogli imati ovaj poremećaj.
Postavljanje dijagnoze
-Dijagnoza se postavlja tako što se, pomoću posebnih uređaja, tokom sna kontinuirano prati nekoliko fizioloških signala: EKG, protok zraka kroz dišne puteve, te zasićenje krvi kisikom, a eventualno i EEG. Ukoliko postoji sleep apnea, ona dovodi do poremećaja svih ovih parametara, tako da se epizode mogu prepoznati i dokazati. Ova metoda se počinje raditi i kod nas u Poliklinici „Kardiocentar Sarajevo“.
Liječenje sleep apneje ovisi o stepenu težine bolesti. Kod blažih oblika poboljšanje se može postići promjenama životnog stila: prestanak pušenja, gubitak težine, ograničavanje unosa alkohola, itd. Međutim, ako se sleep apneja javlja u težem obliku potrebna je specifična terapija. To podrazumijeva korištenje posebnih aparata za disanje. Aparat se sastoji od maske, koja se stavlja na lice tokom sna i s kojom se spava, i kompresora za zrak. Aparat prati disanje tokom sna, i, u slučaju da dođe do prekida disanja, automatski pojačava dotok zraka. U nekim slučajevima problem se može riješiti i hirurškim putem.
U zaključku možemo reći da je sleep apneja česta, nedovoljno prepoznata, neugodna i potencijalno opasna bolest koju možemo uspješno dijagnosticirati i liječiti.