Depresija (foto: cure.ba)
U tmurnim i hladnim danima, većina ljudi je uglavnom promjenljivog raspoloženja, baš kao i vrijeme koje ih prati. Iako nisu klasični depresivci kojima je potrebno liječenje, zapadaju u neku vrstu depresije, tipične za zimske mjesece.
Poremećaj je sezonskog karaktera usljed kratkog dana jer su ljudi lišeni svjetlosti, koja je neophodna za dobro raspoloženje.
Na ove promjene reaguje većina osoba, a posebno oni skloni depresiji, koji tada imaju pojačanu potrebu za spavanjem i unošenjem ugljenih hidrata.
Međutim i zdravi ljudi tokom tmurnih dana uglavnom loše spavaju i ustaju neraspoloženi, teško zaspe, a rano se bude.
Iako ih ovakvo stanje prati danima, ne mora da utiče na radnu efikasnost. Ali ukoliko je poremećaj spavanja stalno prisutan, treba razmisliti o posjeti ljekaru, da se stanje ne bi dodatno iskomplikovalo.
U liječenju sezonskih afektivnih bolesti kao što je i ovaj poremećaj, primjenjuje se svjetlosna terapija u kojoj se ljudi izlažu vještačkom osvjetljenju.
Na ovaj način treba da se nadomjesti prirodna svjetlost i aktivira nedostajući melatonin, hormon odgovoran za san i raspoloženje, koji luči epifiza. Terapija se pokazala vrlo uspješnom, jer već poslije 10 do 12 seansi osobe sklone depresiji osjećaju se odlično. Što je još važnije ne moraju da uzimaju antidepresive. Kod onih koji melatonina imaju previše daju se antidepresivi, upravo na bazi ovog hormona da bi se on razgradio.
Zdravim ljudima dešava se isto, samo što oni imaju veće adaptivne moći, pa poslije izvjesnog vremena uspijevaju da se prilagode novonastaloj situaciji.
Te takozvane desinhronoze, odnosno prelasci iz jednog u drugi vremenski period kod zdravih kratko traju, a karakteristične su za svaku vremensku promjenu.
Desinhronoze nastaju i kada se časovnik pomjera. Zapravo, nijedan ljudski organizam ne prilagođava se izgubljenom ili dobijenom vremenu u trenutku. To svima smeta, jer remeti ustanovljen ritam.
Promjenljivo raspoloženje uslovljeno godišnjim dobom zavisi od količine hormona zadovoljstva serotonina, i njegovog prenosa iz sinaptičke pukotine receptorskog mjesta između dvije moždane nervne ćelije, ustanovili su naučnici Medicinskog fakulteta u Beču.
U zimskim danima zbog nedostatka svjetlosti, serotonin se brže oslobađa, za razliku od ljetnog perioda u kom ostaje više serotonina u sinapsama.
novosti