Prema podacima Centralne banke BiH, priliv na osnovu doznaka je u 2017. dostigao nivo iz 2007. godine, odnosno prije nego što je izbila svjetska ekonomska kriza, koja je napravila haos u globalnoj ekonomiji, što je uticalo i na pad priliva novca iz inostranstva.
“Oporavak ekonomija iz kojih imamo najveći priliv radničkih doznaka je osnovni razlog povećanja priliva po ovom osnovu. Penzije, kao drugi najznačajniji priliv na računu sekundarnog dohotka, iznosile su 1,17 milijardi maraka, što je takođe rast od 7,2 odsto u odnosu na godinu ranije”, istakli su u Centralnoj banci.
Prema podacima Centralne banke BiH, vrijednost doznaka iz inostranstva raste iz godine u godinu.
“Doznake uglavnom predstavljaju novčanu pomoć porodicama koje ih koriste za vlastitu potrošnju i podizanje standarda. One su blago rasle u proteklim godinama, a razlozi leže u boljem imovinskom stanju ljudi koji su odranije u dijaspori i novom talasu odlazaka kojem svjedočimo u posljednjim godinama. Kao rezultat toga novi migranti počinju da dostavljaju novac u domovinu”, kazali su u Centralnoj banci BiH.
Ekonomisti ističu da parametri o doznakama pokazuju da su ekonomije zemalja iz kojih su stizale dostigle pretkrizni nivo iz 2007. godine.
“Može se očekivati, uzimajući u obzir i faktor daljeg odlaska stanovništva, da će rasti iznos doznaka i penzija iz inostranstva. Specifičnost je da naši javni fondovi nemaju nikakve koristi od tih doznaka jer su porezi i doprinosi plaćeni u zemlji iz kojih stižu. To je novac isključivo za stanovništvo i finansiranje njihove potrošnje. Taj izvor novca je za mnoge jedini način da sastave kraj sa krajem”, kazao je ekonomista Goran Radivojac.
Procjena ekonomista je da je vrijednost doznaka mnogo veća nego što pokazuje zvanična statistika jer novac stiže i putem posrednika, zbog čega nije evidentiran kod Centralne banke BiH.
Sredstva koja u zemlje regije uđu posredstvom doznaka iz inozemstva značajno su veća od priliva po osnovu direktnih stranih investicija, pokazuju podaci Svjetske banke.
Tako su, prema podacima za 2015. godinu, strane investicije u Bosni i Hercegovini iznosile 293 miliona dolara, a doznake 1,8 milijardi
