mjesec (foto:cure.ba)
Uzorci koji su na Mjesecu prikupljeni tokom “Apolo” misija (11, 16 i 17), sadrže molekule vode i njenu preteču – hidroksil, navodi se u studiji.
Naučnici smatraju da su se molekule vode razvile iz reakcije između jona vodonika u solarnom vjetru (solarna oluja) i rastresitog sloja koji prekriva čvrste stijene, zvanog regolit.
Sunce je formirano prije oko 4,5 milijardi godina iz oblaka gasa, u procesu u kojem je sav deuterijum u maglini reagovao sa vodonikom i oformio helijum. Kao rezultat, za razliku od svih drugih objekata u Sunčevom sistemu, Sunce je bez deuterijuma.
Uzorci prikupljeni na Mjesecu su vidno siromašni deuterijumom, saopštili su naučnici. Dva od testiranih uzorka prikupljena su u dolinama, a jedan je uzet na visoravni. Iako su molekule rastvorene u zrncima regolita i ne postoje u obliku tečne vode, ovo otkriće pokazuje da Mjesec nije totalno suvo mjesto kakvim je nekad smatrano.
Od 2009. godine, američka svemirska agencija NASA otkrila je vodene kristale u dubokom krateru blizu Mjesečevog južnog pola, što govori da je naš satelit nekad bio prilično vlažno mjesto, ted a možda još postoji zamrznuta voda u dubinama.
Do sada se vjerovalo da su izvor vode u unutrašnjosti Sunčevog sistema (područje asteroidnog pojasa između Marsa i Jupitera) komete i drugo kamenje bogato vodom koje pada na planete i druga tijela. Ukoliko je novo istraživanje tačno, vodonik iz solarnog vjetra mogao bi da bude drugi izvor, na koji se do sada nije ni pomišljalo.
Solarni vjetar udara u lunarnu površinu brzinom od 1,6 miliona kilometara na sat, prodirući u tlo, u dubine do 100 nanometara (1 nanometar je milijarditi dio metra).
Ovaj udar je tako jak da se Mjesečeva masa smanji za oko milion tona po satu, brojka koja je ipak sićušna u uporedbi sa veličinom našeg satelita.
Hidroksil je veza između jednog atoma vodonika i kiseonika, dok voda (H2O) sadrži dva atoma vodonika i jedan kiseonika. Nije, međutim, jasno kako solarni vodonik u zrncima regolita pravi molekule vode u kombinaciji sa kiseonikom.
Proces možda zahvatio i druga tijela
Naučnici ukazuju da bi ovaj fenomen mogao da se pojavi i na drugim mjestima u unutrašnjosti Sunčevog sistema. Slični procesi možda su doprinijeli pojavi hidroksila na površinama drugih bezvazdušnih kopnenim tijelima, gdje solarni vjetar direktno udara na površinu, ističu istraživači i kao primjer navode Merkur i asteroid Vestu.
Ova stjenovita planeta, najbliža Suncu, i Vesta, najsjajniji i drugi najveći objekat u asteroidnom pojasu, možda će biti predmet daljih istraživanja u ovom pravcu.
Zemlja, iako treća planeta od Sunca, zaštićena je od solarnih vjetrova zahvaljujući svojoj atmosferi i magnetnom polju.
cure.ba
