Tornado (Foto: Arhiva)
– Davali smo upozorenja i ona su se obistinila. Kumulonimbusi su se nadvili nad podavalska sela, koje je zahvatilo snažno nevrijeme. Nisu to tornada koja pogađaju centralne oblasti SAD, ali jesu mini-cikloni koji uvlače u sebe predmete, dijelove krovova. Nisu ni prvi ni posljednji, a prognoza se može dati samo kratkoročna – objasnio je Dragan Đurić, prognostičar Republičkog hidrometeorološkog zavoda, dodajući da se već za ponedjeljak mogu lokalno očekivati slične nepogode, mada slabijeg intenziteta.
Vazdušni vrtlozi na našem području zovu se trombe – i liči na trubu ili slonovsku surlu, koja se spušta iz donjih delova oblaka do tla i pri tome se vrlo brzo obrće oko približno uspravne osovine.
Jedna takva tromba napravila je pustoš u selu Šopić. Kako one nastaju i koliko su česte?
– Tokom toplijeg dijela godine, javlja se razvoj kumulonimbusnih oblaka, poznatih kao olujni oblaci koji donose grmljavinu, pljuskove, kiše, grad, sugradicu i olujni vjetar. Ovakve oluje su lokalnog karaktera, ali mogu zahvatiti i veća područja, kao što se desilo prekjuče. Udari vetra mogu dostizati orkanske jačine. Na primjer, 6. jula 1993. godine u Beogradskoj opservatoriji zabeležen je udar od 27,6 m/s (97 km/h op.a.) Porast temperature od jedan stepen zbog klimatskih promena dovodi do povećanja koncentracije vodene pare u atmosferi za šest do sedam odsto, što su povoljni uslovi za pojave jačih vremenskih nepogoda pljuskovitog i vetrovitog karaktera – kaže Katarina Stefanović iz Sektora nacionalnog centra za klimatske promene RHMZ.
U posljednjih 30 godina, na stanicama RHMZ registrovana su svega četiri ovako snažna udara, a onaj od prije dva dana je peti. Međutim, stručnjaci napominju da se trombe dešavaju mnogo češće i da će ih, zbog klimatskih promjena biti još više, ali da ne moraju biti uhvaćeni u stanicama RHMZ.
blic
